Praktyki nauczycielskie w przedszkolu – instrukcja
Liczba godzin: 60 godz.
Forma zaliczenia: ZO
Termin: Praktyka ciągła dwutygodniowa (semestr letni)
I. Cele praktyk:
Założeniem praktyki jest umożliwienie studentom nie tylko obserwacji i analizy sytuacji edukacyjnych, ale także samodzielnego projektowania, a następnie prowadzenia zajęć dydaktycznych w przedszkolu. Celem praktyki jest bezpośrednie przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela poprzez tworzenie i wzbogacanie własnego warsztatu pracy.
II. Treści praktyki
Student podczas praktyki dyplomowej już nie tylko obserwuje pracę placówki przedszkolnej, ale w pełni aktywnie włącza się we wszystkie zadania. Organizuje swoją praktykę według ramowego rozkładu dnia, tworzy i wykorzystuje w pracy dokumentację przedszkola. Nie tylko uczestniczy, ale i samodzielnie projektuje oraz przeprowadza zajęcia edukacyjne z pełną świadomością metod, form i środków dydaktycznych, jakie należy zastosować. Dostrzega indywidualne potrzeby rozwojowe dzieci i samodzielnie diagnozuje problemy wychowawcze oraz edukacyjne dzieci. Planuje działania naprawcze. Podejmuje refleksję pedagogiczną i dokumentuje ją celem przygotowania do przyszłej pracy pedagogicznej.
Zadania i treści praktyki studenci/tki realizują w ramach następujących modułów:
-
Zapoznanie z dokumentacją przedszkolną oraz programem i rozkładem materiału nauczania. Refleksje i opracowanie dokumentacji z praktyk – 10 godz.
-
Obserwowanie zajęć przedszkolnych (w tym obserwacja dziecka) – 15 godz.
-
Samodzielne prowadzenie zajęć (także z wykorzystaniem własnych scenariuszy) – 25 godz.
-
Konsultacje związane z przygotowaniem zajęć, omawianie obserwowanych i samodzielnie prowadzonych zajęć z nauczycielem/nauczycielką – opiekunem praktyki – 10 godz.
-
Organizacja praktyki
Studenci/studentki przydzielani są do klas samodzielnie lub parami. Studenta/studentkę obowiązuje codzienna praca w przedszkole zgodnie z zaplanowanym harmonogramem zajęć. Harmonogram zajęć opracowuje student/studentka z nauczycielem/lką-opiekunem praktyk i przedstawia go opiekunowi z UW. W razie choroby student/studentka niezwłocznie powiadamia opiekuna praktyk w szkole i w UW.
-
Studenci/studentki współpracują z koordynatorem praktyk z ramienia UW zgodnie z zasadami odbywania praktyk w zakresie procedury ubezpieczenia i sporządzenia wymaganej dokumentacji do realizacji praktyki na terenie przedszkola (podpisywanie porozumień, dostarczenie do przedszkola ramowego programu praktyk, wzoru zaświadczenia, instrukcji praktyk) .
-
Studenci są ubezpieczani NNW na czas praktyk. Każdy student zgłasza się w tej sprawie do P. Agnieszki Tokarzewskiej drogą mailową a.tokarzewska@uw.edu.pl wysyłając stosowną tabelę. Do uzyskania ubezpieczenia niezbędne jest podanie następujących informacji: imię i nazwisko, numer PESEL oraz termin rozpoczęcia i zakończenia praktyk. Szczegółowe wytyczne w tej sprawie studenci uzyskują od opiekunów praktyk z ramienia WP. Zgłoszenie należy przesłać najpóźniej 5 dni przed dniem rozpoczęcia praktyk (z wyłączeniem sobót, niedziel, świąt i innych dni wolnych od pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami). Wskazane jest przesłanie w zgłoszeniu przedziału czasowego pobytu studenta w placówce. Wzór tabeli zgłoszeniowej stanowi oddzielny dokument.
-
W celu przeprowadzenia badań SANEPIDU, student udaje się do dziekanatu, gdzie otrzymuje zaświadczenie informujące o posiadaniu statusu studenta i konieczności odbycia obowiązkowych praktyk w przedszkolu. Z zaświadczeniem student zgłasza się do sanepidu i umawia na badania w celach sanitarno-epidemiologicznych. Z wynikami badań udaje się do lekarza medycyny pracy, który wydaje końcowe zaświadczenie o stanie zdrowia.
-
Przed rozpoczęciem praktyki student/studentka ma obowiązek zapoznania się ze statutem przedszkola, programem wychowawczym, programem współpracy z rodzicami i innymi regulaminami obowiązującymi na terenie placówki (zwykle dostępne są na stronie internetowej), a także z filozofią edukacyjną przedszkola (historia, misja, wizja, osiągnięcia), w której realizowana jest praktyka.
-
W ciągu pierwszych dwóch dni studenci/studentki obserwują zajęcia prowadzone przez nauczyciela/lę oraz wszystkie inne aktywności odbywające się w ciągu dnia. W tym okresie studenci/studentki powinni także poznać:
-
zasady prowadzenia dokumentacji przedszkolnej,
-
obowiązki nauczyciela/lki-wychowawcy klasy i ustalić z opiekunem praktyk zakres własnych zadań w tym zakresie,
-
zwyczaje, które wprowadził wychowawca na terenie swojej klasy, a także zasady współpracy z rodzicami,
-
metody i formy, które wykorzystuje podczas zajęć nauczyciel/lka,
-
dostępną bazą środków dydaktycznych,
-
nawiązać kontakt i poznać dzieci,
-
pozyskać informacje na temat specyficznych problemów wychowawczych klasy, omówić przyjęte sposoby ich rozwiazywania i profilaktyki,
-
przeanalizować program i rozkład materiału nauczania, a następnie w uzgodnieniu z nauczycielem/lką dokonać wyboru celów i tematów zajęć, które będą realizować podczas praktyki,
-
przygotować plan działań projektowych i przedstawić je do zatwierdzenia nauczycielowi/lce.
-
-
Następnie praktykanci/praktykantki samodzielnie realizują zaplanowane i zatwierdzone przez opiekuna praktyk działania. Uczestniczą w każdej aktywności wynikającej z harmonogmrau dnia w przedszkolu, prowadzą zajęcia własne na podstawie samodzielnie przygotowanych scenariuszy.
-
Po wszystkich przeprowadzonych zajęciach praktykanci/praktykantki wraz z nauczycielem/lką analizują swoją pracę. Zwracają uwagę na zgodność między zamierzeniami i przebiegiem zajęć, na trudności i osiągnięte sukcesy.
-
Podczas praktyki studenci/studentki powinni
-
obserwować zajęcia i inne formy aktywności organizowane i prowadzone przez nauczyciela/lkę w grupie dzieci,
-
przeprowadzić obserwację rozwoju dziecka, zebrać dane z wywiadów z nauczycielem, wypełnić arkusz Studium przypadku oraz opracować wyniki obserwacji wraz z refleksjami,
-
-
przeprowadzić zajęcia według samodzielnie opracowanych autorskich scenariuszy i dokonać refleksji w formie opisowej.
-
Po zakończeniu praktyki student/tka dokonuje ewaluacji własnych kompetencji
-
Zadania opiekuna praktyk na terenie przedszkola
-
Opracowanie harmonogramu i zorganizowanie poszczególnych dni pracy studentów/tek.
-
Pomoc w procesie obserwacji rozwoju dziecka i opracowaniu jej wyników.
-
Pomoc w wyborze tematów zajęć w terminie umożliwiającym studentom gruntowne przygotowanie się do pracy.
-
Konsultowanie przygotowanych przez studentów/studentki autorksich konspektów zajęć i zatwierdzenie ich do realizacji.
-
Kontrola nad prawidłowym przebiegiem prowadzonych zajęć.
-
Wspólna refleksja i ocena poszczególnych elementów przeprowadzonych zajęć, udzielenie studentowi odpowiednich wskazówek i rad.
-
Wystawienie zaświadczenia o odbyciu praktyki według dostarczonego wzoru.
-
Zaliczenie praktyki
Praktykę pedagogiczną zalicza koordynator praktyki z ramienia UW na podstawie otrzymanej dokumentacji formalnej oraz analizy prac studenta zgromadzonych w portoflio.
Do dokumentów formalnych należą:
-
porozumienie w sprawie organizacji praktyk pedagogicznych
-
ramowy program praktyki pedagogicznej
-
zaświadczenie o odbyciu praktyk pedagogicznych (opinia nauczyciela, opiekuna praktyk)
W portfolio powinny zostać umieszczone:
-
studium przypadku wraz z opracowanymi wynikami obserwacji przeprowadzanej z jego wykorzystaniem
-
trzy autorskie scenariusze zajęć wraz z refleksją w formie opisowej
VI. Literatura
-
Bulera M., Żuchelkowska K. (2006), Edukacja przedszkolna z partnerskim udziałem rodziców. Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń.
-
Bullough R. (2009), Początkujący nauczyciel: studium przypadku, GWP – Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
-
Giza T. (1999), Przygotowanie studentów do twórczej pracy pedagogicznej. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego, Kielce.
-
Kataryńczuk – Mania L., Magda-Adamowicz Marzenna, Olczak Agnieszka (2017), Pedagogika przedszkolna szansą na świadome budowanie potencjału dziecka, Wydawncitwo Adam Marszałek
-
Klim-Klimaszewska A. (2010), Pedagogika przedszkolna. Polski Instytut Wydawniczy Warszawa.
-
Klim-Klimaszewska A. (2005), Z praktyki wychowania przedszkolnego. Wydaw. Akademii Podlaskiej, Siedlce.
-
Krzemińki M., Moraczewska B.(red.), (2012), Praktyki pedagogiczne ważnym ogniwem w procesie kształcenia nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej, T I. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa we Włocławku, Włocławek
-
Leżańska W., Płóciennik E. (2021), Pedagogika przedszkolna z metodyką, Wydawnictwo Uniwresytetu Łódzkiego, Łódź
-
Luck G. (2007), Nowe łatwe eksperymenty dla rodziców i dzieci. Wydawnictwo Jedność, Kielce.
-
Przyborowska B. (2013) Pedagogika innowacyjności. Między teorią, a praktyką. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika,Toruń.
-
Sieńczewska M. (red.), (2014), Razem poprzez zmiany w kształceniu praktycznym przyszłych nauczycieli, Warszawska Firma Wydawnicza s.c.
-
Szuścik U. (red.), (2013), Teoria i praktyka pedagogiczna w refleksji naukowej i praktycznej, Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
-
Szymańska M. (2019), Portfolio w kształceniu nauczycieli. Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum, Kraków.
-
Wlaźnik K. (1999), Wychowanie fizyczne w przedszkolu. Przewodnik metodyczny dla nauczyciela. Wydawnictwo JUKA, Warszawa.