Praktyki nauczycielskie w szkole – instrukcja
Liczba godzin: 60 godz.
Forma zaliczenia: ZO
Termin: Praktyka ciągła – dwutygodniowa (wrzesień)
-
Cele praktyki
Praktyka ta ma charakter próbnej pracy nauczycielskiej, powinna zapoznać z różnymi aspektami pracy zawodowej nauczycieli wczesnej edukacji, a w szczególności umożliwić studentom/studentkom:
-
Rozwijanie refleksji pedagogicznej i twórczej postawy wobec sytuacji dydaktycznych i wychowawczych w szkole
-
Doskonalenie umiejętności wykorzystania wiedzy teoretycznej w praktycznym działaniu
-
Osiąganie sprawności w projektowaniu, planowaniu, organizowaniu, prowadzeniu i ewaluacji zajęć lekcyjnych (pozalekcyjnych) w języku polskim i angielskim w szkole
-
Doskonalenie umiejętności dokumentowania i ewaluacji własnej pracy.
-
Treści praktyki
Na treść praktyki składa się:
-
Poznanie dokumentów prawnych funkcjonowania szkoły: statut, program wychowawczy, program profilaktyczny, program współpracy z rodzicami, szkolny system oceniania, kompetencje rady pedagogicznej, inne regulaminy obowiązujące na terenie szkoły.
-
Nabycie umiejętności prowadzenia i korzystania z dokumentacji szkolnej: program, rozkład materiału, dziennik lekcyjny, arkusze oceny opisowej, przygotowywanie świadectw szkolnych.
-
Poznanie zasad oceny pracy nauczyciela, wynikających z planu nadzoru pedagogicznego.
-
Poznanie i wykonywanie obowiązków nauczyciela/lki-wychowawcy klasy.
-
Projektowanie, organizowanie, prowadzenie i ewaluacja zajęć w języku polskim i angielskim z uczniami/uczennicami kl. I-III
-
Analizowanie wyników obserwacji pracy nauczyciela/lki i uczniów/uczennic klas, w których odbywa się praktyka.
-
Wykorzystywanie w procesie dydaktycznym metod aktywizujących oraz różnych form pracy z uczniami/uczennicami w celu motywowania ich do uczenia się.
-
Diagnozowanie i indywidualizowanie pracy uczniów/uczennic o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
-
Ocenianie wiedzy i umiejętności uczniów/uczennic. Ocenianie zachowania ucznia/uczennicy.
-
Analiza i rozwiązywanie problemów wychowawczych na terenie klasy szkolnej.
-
Zasady organizowania zebrań i planowania współpracy z rodzicami.
-
Dokumentowanie własnej pracy i ocenianie nabytych kompetencji pedagogicznych z wykorzystaniem różnych narzędzi badawczych.
Zadania i treści praktyki studenci/tki realizują w ramach następujących modułów:
-
Zapoznanie z dokumentacją szkolną oraz programem i rozkładem materiału nauczania. Refleksje i opracowanie dokumentacji z praktyk – 15 godz.
-
Obserwowanie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych –10 godz.
-
Pełnienie roli wychowawcy klasowego oraz samodzielne prowadzenie zajęć w języku polskim i angielskim (25 godz.) oraz innych zajęć lub zajęć pozalekcyjnych (w tym w języku angielskim) (5 godz.) Łączny wymiar zajęć prowadzonych przez studenta/studentkę wynosi 30 godzin.
-
Konsultacje związane z przygotowaniem zajęć, omawianie obserwowanych i samodzielnie prowadzonych zajęć z nauczycielem/nauczycielką – opiekunem praktyki – 5 godz.
-
Organizacja praktyki
Studenci/studentki przydzielani są do klas samodzielnie lub parami. Studenta/studentkę obowiązuje codzienna praca w szkole zgodnie z zaplanowanym harmonogramem zajęć. Harmonogram zajęć opracowuje student/studentka z nauczycielem/lką-opiekunem praktyk i przedstawia go opiekunowi z UW. W razie choroby student/studentka niezwłocznie powiadamia opiekuna praktyk w szkole i w UW.
-
Studenci/studentki współpracują z koordynatorem praktyk z ramienia UW zgodnie z zasadami odbywania praktyk w zakresie procedury ubezpieczenia i sporządzenia wymaganej dokumentacji do realizacji praktyki na terenie szkoły (podpisywanie porozumień, dostarczenie do szkoły ramowego programu praktyk, wzoru zaświadczenia, instrukcji praktyk) .
-
Studenci są ubezpieczani NNW na czas praktyk. Każdy student zgłasza się w tej sprawie do P. Agnieszki Tokarzewskiej drogą mailową a.tokarzewska@uw.edu.pl wysyłając stosowną tabelę. Do uzyskania ubezpieczenia niezbędne jest podanie następujących informacji: imię i nazwisko, numer PESEL oraz termin rozpoczęcia i zakończenia praktyk. Szczegółowe wytyczne w tej sprawie studenci uzyskują od opiekunów praktyk z ramienia WP. Zgłoszenie należy przesłać najpóźniej 5 dni przed dniem rozpoczęcia praktyk (z wyłączeniem sobót, niedziel, świąt i innych dni wolnych od pracy zgodnie z obowiązującymi przepisami). Wskazane jest przesłanie w zgłoszeniu przedziału czasowego pobytu studenta w placówce. Wzór tabeli zgłoszeniowej stanowi oddzielny dokument.
-
Przed rozpoczęciem praktyki student/studentka ma obowiązek zapoznania się ze statutem szkoły, programem wychowawczym, programem współpracy z rodzicami, systemem oceniania i innymi regulaminami obowiązującymi na terenie szkoły (zwykle dostępne są na stronie internetowej szkoły), a także z filozofią edukacyjną szkoły (historia, misja, wizja, osiągnięcia), w której realizowana jest praktyka.
-
W ciągu pierwszych dwóch dni studenci/studentki obserwują lekcje prowadzone przez nauczyciela/lkę. W tym okresie studenci/studentki powinni także poznać:
-
zasady prowadzenia dokumentacji szkolnej,
-
obowiązki nauczyciela/lki-wychowawcy klasy i ustalić z opiekunem praktyk zakres własnych zadań w tym zakresie,
-
zwyczaje, które wprowadził wychowawca na terenie swojej klasy, a także zasady współpracy z rodzicami,
-
metody i formy, które wykorzystuje podczas zajęć nauczyciel/lka,
-
dostępną bazą środków dydaktycznych,
-
nawiązać kontakt i poznać uczniów/uczennice,
-
pozyskać informacje na temat specyficznych problemów wychowawczych klasy, omówić przyjęte sposoby ich rozwiazywania i profilaktyki,
-
przeanalizować program i rozkład materiału nauczania, a następnie w uzgodnieniu z nauczycielem/lką dokonać wyboru tematów zajęć, które będą realizować podczas praktyki,
-
przygotować plan działań projektowych i przedstawić je do zatwierdzenia nauczycielowi/lce.
-
-
Następnie praktykanci/praktykantki samodzielnie realizują zaplanowane i zatwierdzone przez opiekuna praktyk działania. Prowadzą lekcje, zajęcia zintegrowane (także w języku angielskim) zawarte w rozkładzie nauczania klasy, w której odbywa się praktyka. Zajęcia powinny być realizowane na podstawie samodzielnie zaprojektowanych scenariuszy, które przed realizacją studenci konsultują z opiekunem praktyk.
-
Pozostałe godziny studenci/studentki realizują podczas zajęć pozalekcyjnych (także w języku angielskim).
-
Po wszystkich przeprowadzonych zajęciach praktykanci/praktykantki wraz z nauczycielem/lką analizują swoją pracę. Zwracają uwagę na zgodność między zamierzeniami i przebiegiem zajęć, na trudności i osiągnięte sukcesy.
-
Podczas praktyki studenci/studentki powinni wypełnić Kartę indywidualnych potrzeb ucznia/uczennicy (opracowaną na podstawie dokumentacji i informacji pochodzacych od nauczyciela oraz własnych obserwacji dziecka).
-
Po zakończeniu praktyki student/tka dokonuje ewaluacji własnych kompetencji.
IV. Zadania opiekuna praktyk na terenie szkoły
-
Opracowanie harmonogramu i zorganizowanie poszczególnych dni pracy studentów/tek.
-
Pomoc w wyborze tematów zajęć, w terminie umożliwiającym studentom/tkom gruntowne przygotowanie się do pracy.
-
Konsultowanie przygotowanych przez studentów/tki scenariuszy i zatwierdzenie ich do realizacji.
-
Kontrola nad prawidłowym przebiegiem prowadzonych zajęć.
-
Wspólna refleksja i ocena poszczególnych elementów przeprowadzonych zajęć, udzielenie studentowi odpowiednich wskazówek i rad.
-
Wystawienie zaświadczenia o odbyciu praktyki według dostarczonego wzoru.
-
Zaliczenie praktyki
Praktykę pedagogiczną zalicza koordynator praktyki z ramienia UW na podstawie otrzymanej dokumentacji formalnej oraz analizy prac studenta zgromadzonych w portfolio.
Do dokumentów formalnych należą:
-
porozumienie w sprawie organizacji praktyk pedagogicznych
-
ramowy program praktyki pedagogicznej
-
zaświadczenie o odbyciu praktyk pedagogicznych (opinia nauczyciela, opiekuna praktyk)
W portfolio powinny znaleźć się:
-
trzy samodzielnie zaprojektowane przez studenta/tkę scenariusze zajęć zintegrowanych wraz z refleksjami na temat ich realizacji
-
karta indywidualnych potrzeb ucznia/uczennicy opracowanej na podstawie
dokumentacji i informacji pochodzących od nauczyciela oraz własnych obserwacji
-
analiza podręcznika do nauki języka angielskiego
-
Literatura:
-
Babiuch M. (2022), Jak współpracować z rodzicami trudnych uczniów, WSiP
-
Fisher R. (1999), Uczymy się uczyć, WSiP
-
Helm J.H., Katz J.G. (2003), Mali badacze. Metoda projektu w edukacji elementarnej, Wyd. CODN
-
Jarosz E., Wysocka E. (2012), Diagnoza psychopedagogiczna – podstawowe problemy i rozwiązania, Wyd. Akademickie „Żak”
-
Klus Stańska D. (red.) (2015), (Anty) edukacja wczesnoszkolna
-
Klus-Stańska D., Szczepska – Pustkowska M. (red.) (2009), Pedagogika wczesnoszkolna, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne
-
Perry R. (2000), Teoria i praktyka. Proces stawania się nauczycielem, WSiP
-
Rudnik E, Moszyńska A, Owczarska B. (2010), Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, Wyd. Jedność
-
Szpotowicz, M., Szulc-Kurpaska, M. (2009), Teaching English to Young Learners, PWN
-
Tripp D. (1996), Zdarzenia krytyczne w nauczaniu. Kształtowanie profesjonalnego osądu, WSiP
-
Włoch S., Włoch A. (2009), Diagnoza całościowa w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, Wyd. Akademickie „Żak”
-
Żłobicki W. (2000), Rodzice i nauczyciele w edukacji wczesnoszkolnej, Wyd. Impuls